Đau thượng vị là bệnh về đường tiêu hóa rất hay gặp, nếu người bệnh có thể hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra tình trạng này thì có thể chọn các phương pháp điều trị phù hợp cho bản thân.
Mục lục
Đau thượng vị là gì và vị trí đau ở đâu?
Vùng thượng vị là khu vực nằm ở vị trí phần mép rốn và hai bên mạn sườn trở lên cho tới điểm thấp nhất của xương ức. Đau thượng vị là tình trạng xuất hiện những cơn đau nhức xuất hiện ở vùng trên rốn, dưới mũi của xương ức. Tình trạng đau nhói, đau thắt, đau âm ỉ và có thể kèm theo những triệu chứng như ợ hơi. Ngoài ra tình trạng đau thượng vị có thể xuất hiện khi vừa ăn xong, nhất là sau khi ăn những đồ ăn cay, nóng, sử dụng bia rượu.
Đau vùng thượng vị có thể gây ảnh hưởng đến các cơ quan tiêu hóa khác trong cơ thể. Nhất là khi tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng nó có thể gây ra những bệnh mãn tính cho đường tiêu hóa và dạ dày.
Ví trí đau thượng vị
| Vị trí đau thượng vị | Mô tả |
|---|---|
| Đau vùng thượng vị lan ra sau lưng | – Cơn đau có thể dữ dội, quặn từng cơn, đau âm ỉ hoặc đau nhói.
– Thường liên quan đến các bệnh lý về dạ dày. – Nếu kéo dài có thể gây biến chứng: viêm loét dạ dày, viêm đại tràng cấp/mạn tính, bệnh gan, mật, tụy… |
| Đau vùng thượng vị bên trái | – Đau ở phần bụng trên rốn, dưới xương ức.
– Có thể liên quan đến: đau dạ dày, rối loạn tiêu hóa, viêm đại tràng, tắc ruột, sỏi thận… |
| Đau vùng thượng vị bên phải | – Khu vực này chứa các cơ quan: đại tràng, manh tràng, ruột thừa, niệu quản, túi mật…
– Ít gặp nhưng có thể là dấu hiệu của: xơ gan, ung thư gan, sỏi mật, viêm ruột thừa, viêm loét dạ dày… |
Thời điểm đau thượng vị
| Thời điểm đau thượng vị | Mô tả |
|---|---|
| Đau thượng vị về đêm | – Thường lặp lại vào khoảng 1 – 2 giờ sáng. – Do sự tăng tiết acid dạ dày khi dạ dày trống, không còn thức ăn để trung hòa. – Thường liên quan đến: viêm loét dạ dày – tá tràng, viêm tụy, trào ngược dạ dày. |
| Đau thượng vị khi đói | – Xảy ra do dạ dày trống, acid tiết ra không có thức ăn để trung hòa. – Thường rõ nhất vào ban đêm hoặc khi nhịn ăn lâu. |
| Đau thượng vị sau khi ăn | – Thức ăn cọ xát vào các ổ viêm loét trong dạ dày, gây đau. – Thường gặp ở người bị viêm loét dạ dày. |
Nguyên nhân gây đau thượng vị
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới bệnh đau thượng vị, dưới đây là một số nguyên nhân dẫn tới tình trạng đau thượng vị:
Thói quen sinh hoạt không lành mạnh
- Căng thẳng, stress kéo dài: Làm tăng tiết acid dạ dày, gây đau vùng thượng vị.
- Sử dụng rượu bia, thuốc lá, chất kích thích: Kích thích niêm mạc dạ dày, gây viêm loét và đau.
- Lạm dụng thuốc giảm đau, kháng viêm (NSAIDs): Các loại thuốc như aspirin, ibuprofen có thể bào mòn niêm mạc dạ dày, làm tăng nguy cơ viêm loét và đau thượng vị.
- Chế độ ăn uống không khoa học: Thường xuyên ăn đồ cay nóng, nhiều dầu mỡ hoặc ăn quá no, ăn khuya cũng có thể gây kích thích dạ dày, dẫn đến đau thượng vị.
Một số bệnh lý
- Trào ngược dạ dày: Triệu chứng thường gặp là hiện tượng khó tiêu, miệng đắng, ho lâu ngày, có cảm giác khó chịu tại vùng cổ họng hoặc ở ngực. Tình trạng này gây ra các cơn đau tại vùng thượng vị. Acid trào ngược (ngay cả thức ăn cũng có thể bị trào ngược) lên vùng thực quản khiến bệnh nhân cảm thấy đau, tức ngực và cổ họng kèm theo triệu chứng đau thượng vị.
- Viêm thực quản: Niêm mạc thực quản bị viêm do acid trong dạ dày trào ngược lên vùng thực quản hoặc do dị ứng, kích ứng mãn tính, nhiễm trùng.
- Viêm loét dạ dày: Viêm loét dạ dày là tình trạng tổn thương tại niêm mạc dạ dày, nhiễm khuẩn đường ruột gây nên tình trạng viêm loét dạ dày kèm theo các cơn đau nhói ở vùng trên ổ bụng (vùng thượng vị).
- Rối loạn túi mật: Túi mật không thể mở được do xuất hiện sỏi mật, dấu hiệu dễ nhận biết nhất là khi túi mật bị rối loạn gây ra những trạng thái: Đau bụng, vàng da, đi ngoài phân đen, chướng bụng đầy hơi.
☛ Xem đầy đủ: Các nguyên nhân gây đau thượng vị
Triệu chứng đau thượng vị
- Đau vùng thượng vị: Cơn đau xuất hiện ở vùng trên rốn, dưới xương ức, có thể âm ỉ hoặc dữ dội, đôi khi lan ra sau lưng hoặc hai bên sườn, thường tăng lên khi ăn đồ cay nóng, chua hoặc uống rượu bia.
- Ợ hơi, ợ chua, nóng rát vùng ngực: Xuất hiện khi acid dạ dày trào ngược lên thực quản, gây cảm giác nóng rát từ dạ dày lên cổ họng, thường rõ rệt hơn sau khi ăn no hoặc khi nằm.
- Buồn nôn, nôn: Do dạ dày bị kích thích hoặc tổn thương, thường xảy ra sau khi ăn thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ hoặc khi bị trào ngược dạ dày.
- Chướng bụng, đầy hơi: Cảm giác nặng bụng, khó tiêu do dạ dày tiêu hóa chậm hoặc bị rối loạn chức năng co bóp, dễ xảy ra sau khi ăn nhiều hoặc ăn quá nhanh.
- Chán ăn, sụt cân: Người bệnh cảm thấy đầy bụng, ăn không ngon miệng, lâu dài có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng và giảm cân không mong muốn.
- Đau tăng khi đói hoặc sau khi ăn: Khi dạ dày trống, acid tăng tiết gây kích thích niêm mạc dạ dày, còn sau khi ăn, thức ăn có thể ma sát với ổ viêm loét, làm cơn đau trở nên dữ dội hơn.
- Đau quặn từng cơn vùng thượng vị là triệu chứng đau thường có tính chất chu kì, những cơn đau âm ỉ hoặc dữ dội vùng giữa rốn và xương ức thường chia thành từng đợt là có thể lặp lại nhiều lần trong ngày nhưng cơn đau không kéo dài quá lâu. Những cơn đau quặn từng cơn này thường đem đến cảm giác đau dữ dội và khiến bệnh nhân mệt mỏi, đau đớn người bệnh cần cảnh giác và không nên chủ quan với triệu chứng này.
Đau thượng vị khi nào cần đi khám?
Đau thượng vị do thói quen sinh hoạt có thể được cải thiện khi xây dựng lại một lối sống lành mạnh. Tuy nhiên, nếu triệu chứng này là do bệnh lý thì bắt buộc người bệnh phải thăm khám để được điều trị theo phác đồ. Bệnh nhân cần đến cơ sở y tế gần nhất ngay khi có một trong những dấu hiệu sau:
- Đau thượng vị kéo dài, không thuyên giảm khi đã thay đổi lối sống và chế độ ăn.
- Cơn đau xảy ra với tần suất lớn, nhiều lần trong ngày gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống.
- Đau thượng vị phối hợp với tình trạng ợ hơi, ợ chua, ăn uống kém, sụt cân…
- Đau thượng vị kèm một trong những triệu chứng cấp tính như nôn ra máu, đại tiện phân đen, sốt cao…
Điều trị bệnh đau thượng vị
1. Thay đổi chế độ ăn uống phù hợp
- Bổ sung nước, rau xanh, hoa quả tươi – Giúp trung hòa dịch vị dạ dày và hạn chế tăng tiết acid quá mức.
- Chia nhỏ bữa ăn (5-6 bữa/ngày) – Giảm áp lực lên dạ dày, tránh ăn quá no hoặc để bụng quá đói.
- Ăn nhẹ vào buổi tối – Hạn chế để dạ dày trống, tránh kích thích tiết acid gây đau.
- Tránh thực phẩm kích thích – Hạn chế đồ cay, nóng, chua, nhiều dầu mỡ để bảo vệ niêm mạc dạ dày.
- Ưu tiên tinh bột – Cơm, bánh mì, bột mì, gạo nếp giúp giảm tiết acid và bảo vệ niêm mạc.
- Bổ sung sữa, trứng – Giúp trung hòa acid, bảo vệ niêm mạc và cung cấp đạm.
- Chọn thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa – Hạn chế đồ hộp, thực phẩm chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ.
- Ăn chậm, nhai kỹ – Giảm áp lực cho dạ dày, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.
Đọc thêm: Đau bụng thượng vị dạ dày nên ăn gì, kiêng gì
2. Chế độ sinh hoạt khoa học
- Người bệnh cần ngủ nghỉ khoa học, không nên thức khuya ngủ đủ giấc (7 – 8 tiếng/ ngày ở người trưởng thành), ngủ đúng giờ, ăn uống điều độ
- Nên chú ý cân bằng chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, nên giữ tâm lý luôn thoải mái, vui vẻ.
- Duy trì thói quen luyện tập thể dục thể thao mỗi ngày giúp tăng cường sức khỏe, điều này sẽ giúp đảm bảo các hoạt động của hệ tiêu hóa, hạn chế phát sinh nhiều vấn đề về sức khỏe.
- Khi ngủ nên nằm đầu cao, giảm trọng lượng cơ thể và tránh lao động nặng quá sức.
3. Sử dụng thuốc điều trị
Tùy thuộc vào triệu chứng, nguyên nhân gây đau thượng vị mà bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng các loại thuốc trị đau thượng vị. Hiện nay thuốc điều trị đau thượng vị người bệnh có thể sử dụng là thuốc Tây Y và thuốc Đông Y.
Thuốc Tây Y
Thuốc kháng acid dạ dày: Mucosta, Rebamipid, Sucralfat. Mục đích của thuốc giúp trung hòa acid trong dạ dày là điều trị các vấn đề liên quan đến sức khỏe đường tiêu hóa, giúp trung hòa HCl, tăng độ pH, hạn chế axit trong dạ dày xâm lấn mô đồng thời cải thiện các triệu chứng khó chịu do bệnh gây ra.
Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày: Sucralfate, Misoprostol, Rebamipide. Những loại thuốc này giúp kích thích bài tiết dịch nhầy, thúc đẩy tuần hoàn máu và sự sản sinh của các tế bào biểu mô của niêm mạc dạ dày.
Thuốc kháng histamine H2: Cimetidin, Nizatidon, Famotidin,, Ranitidin. Thuốc kháng histamine H2 thường được sử dụng điều trị đau thượng vị giúp giảm bài tiết axit trong dạ dày mạnh vào ban đêm và hạn chế sau khi ăn
Ngoài ra còn cần kể đến một số loại thuốc chữa đau thượng vị dùng cho từng trường hợp bệnh khác nhau như:
- Đau thượng vị dạ dày kèm ợ nóng: Zantac- 75mg, Pepcid AC
- Đau thượng vị dạ dày có kèm tiêu chảy. Subsalicylat Bismuth, Loperamide
- Đau dạ dày gây đau thượng vị trong thời gian dài: Acetaminophen, Tylenol, Clarythromycin
Thuốc Đông Y
Bên cạnh điều trị đau thượng vị bằng thuốc Tây thì sử dụng những bài thuốc Đông Y là phương pháp được nhiều người bệnh tin tưởng. Nếu người bệnh có các cơn đau ở vùng thượng vị ở giai đoạn đầu, chưa quá nghiêm trọng thì hãy thử vận dụng một trong số những bài thuốc Đông y dưới đây:
Bài thuốc 1: Giảm đau thượng vị do căng thẳng quá mức:
- 12g Diên Hồ Sách, 20g Ô Dược, 12g Cam Thảo, 8g Sa Nhân, 20g Hương Phụ, 12g Trần bì (Vỏ quýt khô)
- Rửa sạch, cho tất cả các vị thuốc vào ấm sắc với 1,5 lít nước
- Sau khi nước thuốc sắc lại còn 150ml.
- Chia thành 4 lần uống. Ban ngày uống 3 liều và liều còn lại uống vào ban đêm sau khi ăn cơm xong khoảng 30 phút.
Bài thuốc 2: Chữa đau thượng vị với mật ong và nghệ:
- 60gr mật ong, 120gr tinh bột nghệ
- Đem bỏ 2 nguyên liệu vào tô to trộn đều đến khi 2 nguyên liệu quyện đều vào nhau thì vo thành từng viên nhỏ bằng ngón tay trỏ mỗi viên 5g
- Để trên khay cho khô ráo rồi bỏ vào bình thủy tinh đậy kín
- Nên uống khi xuất hiện cơn đau thượng vị hoặc uống trước khi ăn sáng 30 phút mỗi ngày
Bài thuốc 3: Chữa đau thượng vị bằng nước ép bắp cải:
- Bắp cải: 1kg đem tách lá và rửa sạch.
- Chần lá bắp cải qua nước sôi và ép nhuyễn (Thông thường 1kg lá bắp cải ép sẽ cho khoảng 500 – 700ml nước ép).
- Sử dụng nước ép uống trong ngày sẽ giúp xoa dịu cơn đau nhanh chóng mà không gây tác dụng phụ.
- Sử dụng trong ngày, không sử dụng khi đã để qua đêm
Mẹo giảm đau thượng vị tại nhà
Một trong những phương pháp đơn giản nhất để giảm cơn đau thượng vị nhanh chóng, tức thời đó chính là làm giãn mạch máu tại vùng này. Cách mà bất kỳ ai cũng làm được bao gồm:
- Chườm ấm
- Uống nước ấm
- Massage bụng
Lưu ý: Những mẹo nhỏ đơn giản trên chỉ có hiệu quả tức thời, đặc biệt là đối với trường hợp đau thượng vị do chế độ ăn hay sinh hoạt. Tuy nhiên, phương pháp này cũng được áp dụng để cải thiện triệu chứng, giảm bớt khó chịu cho người bệnh.
Bình Vị Thái Minh hỗ trợ điều trị đau thượng vị
Phương pháp điều trị đau thượng vị bằng các vị thảo dược tự nhiên rất tốt, lại tiết kiệm chi phí cho người bệnh, tuy nhiên khá cầu kỳ mà chưa chắc mang lại hiệu quả tối ưu. Còn sử dụng thuốc tây điều trị đau thượng vị thì cũng lo lắng bởi nó tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ khó lường. Hiện nay nhờ sự nghiên cứu tỉ mỉ và công phu các nhà khoa học đã đưa ra dòng sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe vừa an toàn, lành tính, tiện dụng. Bình Vị Thái Minh là một trong những dòng sản phẩm hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày hiệu quả đang được ưa chuộng nhất hiện nay.
Sản phẩm được chiết xuất từ các thảo dược tốt cho dạ dày bao gồm:
- Mucosave FG HIA (Chiết xuất từ Xương rồng Nopal và Lá Oliu) có tác dụng tạo màng sinh học bao phủ lên lớp niêm mạc dạ dày, thực quản, tạo khoảng trống để các tổn thương tự phục hồi. Đồng thời các polyphenol trong Mucosave có tác dụng giảm đau, chống viêm, giúp giảm triệu chứng nhanh chóng.
- Giganosin được chiết xuất từ Dạ cẩm và là Khôi tác dụng trung hòa acid dịch vị, giảm đau, chống viêm và làm lành vết loét
- Thương truật làm giảm tiết acid dịch vị dạ dày, giúp lành vết thương, vết loét trên niêm mạc
- Núc nác có chứa 5 loại flavonoid, chất đắng kết tinh Oroxylin, baicalein và chrysin có hoạt tính chống dị ứng, giảm tiết acid dạ dày, giảm tổn thương viêm loét dạ dày, bảo vệ niêm mạc dạ dày
Chính vì vậy, ưu điểm nổi bật của Bình Vị Thái Minh là mang đến cơ chế tác động toàn diện: Vừa trung hòa acid dịch vị, vừa giảm viêm, bao vết loét, đồng thời cải thiện hiệu quả các triệu chứng. Bởi vậy người bệnh không cần phải dùng phối hợp nhiều loại sản phẩm khác nhau.
Bình vị Thái Minh giúp người bệnh cải thiện triệu chứng sau 1-2 lần sử dụng.
BẤM VÀO ĐÂY để tìm nhà thuốc bán Bình Vị Thái Minh chính hãng gần nhất
Đặt giao Bình Vị Thái Minh về tận nhà bạn TẠI ĐÂY
Nếu bạn cần giải đáp bất kỳ thắc mặc nào liên quan tới bệnh lý viêm loét dạ dày xin vui lòng gọi về tổng đài tư vấn 1800.6397 để được các dược sĩ chuyên môn hỗ trợ, giúp bạn giải đáp những thắc mắc nhé.
